Jong geleerd is oud gedaan. Het is belangrijk om kinderen al op jonge leeftijd de waarde van geld bij te brengen. Maar, en nu wordt het confronterend, een goede financiële opvoeding begint toch echt bij jezelf. Kinderen kopiëren jouw gedrag: ben je een big spender of juist een krent? Is geld een taboe voor jou? Je zult merken dat je koters het allemaal van je overnemen.
SEKS, DRUGS EN… FINANCIËN
Geld is een taboeonderwerp. Ouders lijken soms gemakkelijker te praten met hun kinderen over seks en drugs dan over financiën. Maar ook al vermijd je het gesprek over geld, kinderen krijgen vaak wél de emoties rondom geld mee, zoals: angst, boosheid, verdriet of schaamte – wanneer je als ouder bijvoorbeeld klaagt over je baan of salaris. Of wanneer kinderen zien dat ouders schulden maken of stressen over een hoge rekening. In sommige gezinnen wordt geld ingezet als middel om te belonen of straffen. Ook wordt het kinderen soms aangeboden als vervanging voor aandacht of liefde.
KINDEREN LEREN MEER DOOR WAT JE ‘VOORDOET’ DAN WAT JE ZEGT
De rol die je als ouders hebt op het financiële gedrag van kinderen is groot: van de opvoeding die je meegeeft, de financiële situatie waarin het kind opgroeit tot het financiële voorbeeldgedrag dat je als ouder laat zien. Volgens het Nibud omvat het ‘leren omgaan met geld’ de volgende onderdelen: het bespreken en uitleggen van geldzaken, dingen voordoen, vertellen waar kinderen op moeten letten, waarschuwen voor valkuilen, adviseren, grenzen stellen en aangeven wat wel en niet kan. Maar voordat je je koters van alles kunt leren, moet je natuurlijk eerst zorgen dat je zelf je zaakjes op orde hebt. Dat wat je zegt en doet moet op elkaar aansluiten. Zo kun je wel tegen je kind zeggen hoe het allemaal moet, maar als je zelf impulsief shopt en schulden maakt, zal je kind toch een andere boodschap meekrijgen. Goed voorbeeld, doet goed volgen!
MAAR WANNEER BEN JE NU EIGENLIJK EEN GOED FINANCIEEL ROLMODEL?
#1. Je bent bewust van je eigen financiële gedrag en weet waar dit vandaan komt
Natuurlijk is er geen ouder die helemaal perfect door het leven gaat. En jij dus ook niet. Dat is helemaal niet erg, maar het is wel goed om stil te staan bij je valkuilen en patronen. Wat kan je kind hiervan overnemen en wil je dat wel?
#2. Je hebt je financiële zaakjes op orde
Is jouw financiële huishouding stabiel of heb je slechte geld gewoonten? En hoe staat je administratie erbij? Creëer een overzicht van je maandelijkse inkomsten en uitgaven en kijk hier kritisch naar. Voorkom schulden, verdien meer dan je uitgeeft en denk goed na over je aankoopgedrag. Ook is het belangrijk dat je open bent en op één lijn staat met je partner. Praat er samen over, zodat de financiële opvoeding naar de kinderen eenduidig is.
#3. Je hebt je verdiept in het onderwerp ‘geld’ of durft hulp in te schakelen
Je hoeft er niet nachtenlang over te studeren, maar als je je kinderen wilt leren over financiën is het natuurlijk goed als je je zelf ook even hebt verdiept in het onderwerp. Weet je over sparen, lenen en investeren? Er zijn talloze boeken, magazines, televisieprogramma’s en podcasts over financiële onderwerpen. Mocht je er niet uitkomen, durf dan ook de hulp van experts in te schakelen, bijvoorbeeld van een verzekerings- of financieel adviseur of een budgetcoach.
Tip! Ken je ons boek ‘Later word ik rijk’ al? Een money guide die meegroeit met je kind. Met honderden praktische tips, makkelijk te onthouden vuistregel en ook met onze eigen geldblunders. Wat geloof ons, die maken wij ook regelmatig.